سه میراث شوم روحانی برای دولت سیزدهم/ دولت رئیسی با یک چالش بدی در حوزه اقتصادی مواجه است
وحید شقاقی شهری، استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی درباره روند رشد تورم، اظهار کرد: تورم در اقتصاد ایران به سه عامل بستگی دارد که نخست ناترازی بودجه کشور است. کسری بودجه بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان باعث فشار اقتصادی بر مردم شده که با دست و دلبازی دولت تدبیر و امید در زمینه حقوق‌ها، در ماه‌های اخیر بر این کسری افزوده شده است.
وی ادامه داد: با در نظرگرفتن شرایط مطرح شده به این نتیجه می‌رسیم که یکی از ریشه‌های تورم در ماه‌های آینده و با آغاز به کار دولت سیزدهم همین، ناترازی بودجه در دولت تدبیر و امید خواهد بود. شواهد حاکی از آن است که هم اوراق بدهی مطابق با پیش‌بینی‌ها به فروش نرسیده و هم صادرات دو میلیون بشکه‌ای نفت محقق نشده و نخواهد شد، همه اینها نگران‌کننده بوده و احتمال تشدید کسری بودجه را بیشتر کرده و دولت آقای رئیسی با یک چالش بدی در حوزه اقتصادی مواجه است.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: ناترازی بودجه به‌شدت بر دولت جدید فشار وارد خواهد کرد و ابزار تغییر روند موجود را از دولت جدید خواهد گرفت تا جایی که دولت درگیر شرایط موجود شده و توان و ظرفیتی برای اصلاح شرایط را نخواهد داشت و درگیر بدهی‌های دولت تدبیر و امید خواهد شد.
شقاقی شهری گفت: ناترازی هزار، هزار میلیارد تومانی نظام بانکی، دومین عامل فشار اقتصادی بر دولت سیزدهم است. عدم اصلاح نظام بانکی در دوره ۸ ساله دولت روحانی، حتی در آخرین روزهای عمر آن، این ناترازی تشدید شد. هرچقدر هم دولت آینده به منابع بانک‌ها دست درازی کند و یا دست به اقدامات راهبردی در اصلاح این سیستم نادرست بانکی بزند، این ناترازی همچنان به‌صورت نمایان در اقتصاد خود را نشان خواهد داد و تأثیر منفی این ناترازی در اقتصاد دیده خواهد شد.
این استاد اقتصاد گفت: خلق نقدینگی یک از اثرات عدم وجود ناترازی در نظام بانکی است که ادامه این خلق نقدینگی در دولت سیزدهم هم دامن خواهد زد و وقتی این دو عامل در کنار سیاست‌های غلط بخش تجاری کشور در واردات و صادرات قرار گیرد بر مشکلات کشور خواهد افزود.
وی توضیح داد: در دهه ۹۰ میانگین کسری‌های تجاری غیرنفتی کشور رقمی نزدیک به ۱۴ میلیارد دلار بود که همچنان این کسری‌ها خود را در واردات بی‌رویه و مشکلات فراروی صادرات غیرنفتی به‌ویژه با مسائل پیش‌آمده در مذاکرات برجام، نشان می‌دهند.
شقاقی شهری توضیح داد: سه ناترازی بودجه‌ای، نظام بانکی و بودجه تجاری همچنان از عوامل اصلی تورم بوده و در شرایطی کنونی، انتظارات تورمی هم مثبت شده است. بحث برجام هم که انتظار می‌رفت در دولت دوازدهم به نتیجه برسد و اکنون در حال انتقال به دولت سیزدهم است و باعث شده رشد معنی‌دار قیمت ارز و طلا و سایر دارایی‌ها در هفته گذشته شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در ادامه گفت: این سه مورد فوق (ناترازی بودجه‌ای، بانکی و تجاری) در اقتصاد ایران مثل انبار کاه و انتظارات تورمی است که به شکل کبریتی عمل و مشکلات را شعله‌ور خواهد کرد. این نکته‌ای است که کار دولت آقای رئیسی را بسیار مشکل کرده و سامان‌دهی این مخاطرات در کوتاه‌مدت بعید به نظر می‌رسد.
این کارشناس اقتصادی در پایان تصریح کرد: سناریوی بدبینانه امروز احتمال وقوع بیشتری نسبت به سناریوی خوش‌بینانه در اقتصاد ما را دارد، نشانه‌های اقتصادی که از بازارهای کشور دیده می‌شود و مشکلات را نشان داده است. به نظرم امسال هم مردم ما تورم بالای ۴۰ درصد را لمس خواهند کرد.
